Bezoek aan Hebron ~ Al Khalil – dag 6

9 mei 2022

De AGM is voorbij, er is feitelijk geen officiële dag 6 op deze reis. Maar voorzitter Ed neemt zijn taak serieus en regelt een bezoek aan de dorpen in het zuiden van Hebron, waar we over hoorden. Ik mag gelukkig mee, samen met een Italiaans delegatielid, Rosita.

Maya is onze gids en chauffeur deze dag, ze is de afgelopen jaren actief geweest in de dorpen en ondersteunt ze waar ze maar kan. Voornamelijk concentreert zij zich, als taalwetenschapper, op het leren van Arabisch aan Joodse activisten die alleen het Ivriet machtig zijn. Dat werkt fantastisch.

Als we van Jeruzalem naar het zuiden rijden zien we een veranderend en droger wordend landschap met vreemde grenzen en waarschuwingsborden. Er werd als gevolg van het Oslo akkoord onder meer, besloten hele gebieden onder te verdelen naar wie hier mochten wonen. Gemixte, uitsluitend Palestijnse of uitsluitend Israëlische gebieden.

De dorpen die we bezoeken liggen allemaal in Area C, Palestijns, voor een deel liggen ze dan ook nog in Firing Zone 948. Officieel tot militair oefengebied verklaard om een excuus te vinden de mensen uit hun zeer schamele dorpen te verdrijven, terwijl ze al eerder tijdens de Nakba van huis en haard en landbouw- of weidegrond verdreven zijn, en soms daarna nog een keer. Ook zij gaan rechtszaken aan, met soms heel vreemde uitspraken. Zoals bijvoorbeeld het besluit dat de verdrijving illegaal is, ze terug mogen, maar nog niet gezien worden als officieel bewoner, niets mogen bouwen en geen enkele recht kunnen doen gelden.

We spreken een paar zeer sterke vrouwen, waaronder een sociaal werker die met een Palestijnse vrouwenbeweging overal o.a. moeite doet sociale centra of kinderopvangplekken te realiseren. Stelt u zich er niet te veel van voor, veel meer dan ruimtes ter grootte van een flinke huiskamer zijn het niet, en soms veel kleiner. Het bordje van de donoren uit Europa hangt er prominent, waarbij ik me de vraag stel of die donoren enig idee hebben hoe het er allemaal in het echt uit ziet. De kinderen maakt het niet uit, die gaan vrolijk hoepelen. Voor hun moeders is het een dagelijkse strijd en zorg. Voor inkomen, voor veiligheid, voor een toekomst.

Een andere sterke vrouw kwam in dit gebied door haar huwelijk als zestienjarige, en vroeg zich na een paar jaar af of ze wilde blijven in dit gebied waar het leven zo zwaar was. Vanwege de vriendelijke gemeenschap die haar opnam besloot ze te blijven, maar zich dan wel in te spannen voor verbetering, vooral voor de kinderen. Die liepen vaak uren per dag van en naar de weinige scholen in de omgeving. Dat moest anders en veiliger en ze kreeg het met veel tegenslag en doorzetten voor elkaar. Nu is er een school, een middelbare school, zijn er 23 klassen. Het ging vaak gepaard met ’s nachts weer opbouwen wat overdag door soldaten vernield werd. Ze gelooft in geweldloos verzet, in taai doorzetten, in slim werken, en opnieuw beginnen als het fout gaat. Zo zorgde het dorp ook zelf voor elektriciteit, en een kliniek, een masterplan, en naast die school ook nog een moskee. Maar de keren dat ze ’s nachts werden opgeschrikt door huisinvallen zijn niet meer te tellen, haar man werd negen keer gearresteerd. Eenmaal kwam er een boete van 20.00 Shekel, een gigantisch bedrag. Haar zoon treedt in haar voetsporen, ook geweldloos van zijn kant. Het voorkwam niet dat hij afgelopen week ook ’s nachts van zijn bed werd gelicht en mishandeld, waarna weer vrijlating volgde.

Het laatste bezoek is bij een Bedoeïenen-familie, de man leraar Engels op een school waar de meeste leraren inmiddels staken voor een hoognodige loonsverhoging. Hij kan niet staken, hij is nog te kort in dienst, dus geeft hij lessen aan die kinderen die nog op komen dagen.

We horen al die verhalen aan, en vragen ons af waar mensen de moed nog vinden om door te gaan, waar de strijd zo hard en taai is, en de beloningen vaak zo karig. Want dit is een onverbiddelijk land. Die melk en honing zijn soms ver te zoeken.

We eindigen in het nieuwe gedeelte van Jerusalem met nog een drankje op de goede afloop, en ontmoeten nog twee activisten. Een van hen doet een landbouwstudie en probeert de traditionele landbouwmethodes breder bekend te maken, omdat die de boeren in staat stelt tot oogsten in gebieden zonder water, zonder irrigatie of extra water te gebruiken. Het fruit en de groente langs de kant van de weg in kraampjes aangeboden, zijn het bewijs dat het werkt, maar de oogsten zijn vaak te klein voor het creëren van een echte afzetmarkt.

We voelen ons gevoed dor de ervaringen van de afgelopen dagen om ons met nog meer inzet sterk te blijven maken voor de initiatieven die hier worden ontplooid om Israël een land te maken dat voor iedereen een veilige toekomst in petto heeft.